Voorkomen is beter dan genezen. Weinig clichés zijn zo waar. Hoe minder plastic we gebruiken of toch in ieder geval weggooien, hoe minder vervuiling. Of het nu gaat om achteloos laten slingeren van ons eigen vuil, afvalverwerkingsbedrijven die niet genoeg doen om het wegwaaien van plastic te voorkomen, of zeeschepen die hun afval gewoon rechtstreeks overboord gooien, plasticafval heeft maar een bron, de mens. Het afval dat we voorbij zien drijven op onze waterwegen is al snel een doorn in het oog, met gelukkig de nodige opruimacties tot gevolg. Maar hoe nuttig zijn die acties eigenlijk? Drijft het merendeel van het afval niet al op zee voor we het hebben kunnen opvissen?
Aan de Universiteit van Antwerpen is een onderzoek gestart dat de verspreidingssnelheid van plastic afval op de Schelde in kaart moet brengen. De eerste resultaten zijn alvast hoopgevend. Zo'n 1000 fluorescerende plastic voorwerpen zijn moedwillig in de Schelde gegooid om na te gaan hoelang het duurt voor ze in zee terechtkomen. Na het eerste half jaar blijkt dat slechts een voorwerp het tot Vlissingen heeft geschopt en daar is aangespoeld, de rest dobbert nog ergens onderweg. GPS-localisering van de testvoorwerpen wijst zelfs uit dat het meeste afval zelfs rond blijft dobberen op de locatie waar ze te water zijn gelaten.
Naast voorkomen dat het plastic in de natuur terecht komt, zijn de vele opruimacties dus wel degelijk nuttig. Om het spoor nog beter te kunnen volgen is een tweede lading testvoorwerpen te water gelaten. Ditmaal zijn ze naast de opvallende kleur en de gps-zenders ook voorzien van zenders die kunnen worden gevolgd door het akoestische systeem dat is opgezet om de visstand in de gaten te houden. Komt u dus tijdens uw bezoek aan Grenspark Groot Saeftinghe plasticafval tegen, aarzel dan geen moment om het op te ruimen. Is het per toeval zo'n felgekleurd testvoorwerp, volg dan de instructies op de verpakking, scan de QR-code en registreer het voorwerp. Maar bedenk wel, om het onderzoek te helpen is het ook belangrijk juist deze voorwerpen terug te gooien.